Een plein in de wijk Tuinzigt in Breda heeft een compleet nieuwe inrichting én een nieuwe naam gekregen. Het Nelson Mandelaplein omvat nu groen en speeltoestellen langs de buitenranden en een waterspeelplaats in het midden.

Elshout Breda nam de uitvoering van de herinrichting van het plein aan de Meidoornstraat ter hand, volgens een gedetailleerd bestek van de gemeente Breda. Het oude plein was behoorlijk gedateerd, met een skatebaan en vooral grijze bestrating. Urban Synergy maakte met inspraak van de buurtbewoners een nieuw inrichtingsplan, waarbij het plein compleet op de schop ging.

Het Nelson Mandelaplein is in basis een rechthoekig plein van 1400 m2. Op alle vier lange zijden heeft Urban Synergy er echter driehoekige happen  uitgenomen voor groenvoorziening en speelattributen. Deze ‘groene scherven’ zijn verhoogd aangelegd, afgescheiden door een cortenstalen rand, oplopend van 10 tot 50 cm hoog. In het midden van het plein is een ronde waterspeelplaats aangelegd, met springende fonteintjes, zogenaamde bedriegertjes.

Vier kleuren tegels

Het plein daartussen heeft Elshout Breda voorzien van nieuwe bestrating op een nieuwe fundering, met een goot langs de cortenstalen randen. Daarvoor zijn betontegels 30 x 30 cm van Bleijko gebruikt in vier kleuren, die at random over het plein gemixt zijn. “Dat was nog wel even een uitdaging om die kleuren zo te mixen dat je ook op het laatste deel goed uitkomt”, vertelt projectleider Chris Verschuuren van Elshout Breda.

Onder een groot deel van de bestrating ligt een laag split in geotextiel, die fungeert als waterberging en infiltratievoorziening waar de kolken in de goot op lozen. Het geheel is ook nog eens aangesloten op een IT-riool (infiltratie en transport) om zo veel mogelijk hemelwater in de omgeving te kunnen houden.

Hoge kwaliteit

De kwaliteit van alle onderdelen is door de gemeente Breda nauwkeurig vastgelegd in het bestek. “Veel ruimte voor alternatieven was er niet. Het moest echt tot in detail gelijkwaardig zijn. Wat ook wel logisch is want er is natuurlijk goed over nagedacht. Het hele ontwerp en de keuze van de materialen zijn in samenspraak met de bewoners bepaald en dan kun je als aannemer niet zo maar iets wijzigen”, zegt Verschuuren, die in het bestek van Breda wel een heel duidelijke keuze voor kwaliteit ziet. Zo zijn de toegepaste tegels bijvoorbeeld 8 cm dik, ondanks dat er alleen voor onderhoud voertuigen op het plein komen. Daarnaast moest Elshout Breda bij alle materialen middels certificaten aantonen dat ze voldeden aan de bestekeisen. Ook neemt de gemeente Breda zijn rol als toezichthouder zeer serieus. “Met de projectleider uitvoering was wekelijks contact en de toezichthouder kwam vaak meerdere keren per dag.”

Projectmanager Hans Euwe van de afdeling Stadsingenieurs Breda beaamt die werkwijze. “Een toezichthouder is dagelijks gemiddeld één tot twee uur op het werk. Onze bestekken zijn zo veel mogelijk standaard, maar toch kunnen ook daar fouten in zitten en ook is de praktijk toch altijd weer anders. Dan moet je er zijn voor overleg, in plaats van achteraf te constateren dat de aannemer het naar beste eer en geweten zelf maar opgelost heeft.”

Nauw overleg

Verschuuren ervaart die aanwezigheid van de toezichthouder als zeer positief. “De gemeente kijkt uiteraard naar de kwaliteit maar het voortdurende contact maakt overleg gemakkelijker over details en aansluitingen die je in het werk moet oplossen. We willen graag echt samen-werken en maken wat de opdrachtgever wenst. Kwaliteit mag daarbij niet ter discussie staan. Daar betaalt de opdrachtgever uiteindelijk voor, zelfs als je scherp hebt ingeschreven.”

De SEB-erkenning van Elshout Breda was een voorwaarde die de gemeente stelde voor inschrijving op het werk, vertelt Verschuuren. “Maar dat is voor ons zelf ook een belangrijke certificering. Het is niet zo maar een papiertje. We worden daar jaarlijks in de praktijk daadwerkelijk op geaudit.”

Inspraak en beheer

Dat het ontwerp voor het Nelson Mandelaplein heel gedetailleerd was uitgewerkt, heeft volgens projectmanager Euwe te maken met twee dingen. “Als eerste is dat het overleg met de afdeling beheer waaraan het project na oplevering wordt overgedragen. Die kijkt in elk project al mee vanaf het schetsontwerp en toetst of het beheerbaar is. Standaard oplossingen hebben de voorkeur, bijvoorbeeld voor kolken. Je weet met welke materialen je goede ervaring hebt en het voorkomt dat je voor vervanging drie typen op voorraad moet hebben. Als een aannemer wil afwijken moet hij dus wel heel goed motiveren waarom en aannemelijk maken dat dat ook voor het beheer goed uitpakt. Bij een project als het Nelson Mandela-plein, dat eigenlijk een kunstwerk is, is de bandbreedte in oplossingen kleiner want het ontwerpend bureau heeft in samenspraak met bewoners bijna elk onderdeel precies vastgelegd. Als je daar van af wilt wijken, zou je de hele inspraak over moeten doen. De gemeente heeft daar dan nog eens doelstellingen van biodiversiteit en klimaatadaptiviteit aan toegevoegd.”